W dniu 27 lipca br. w ramach Katedralnego Festiwalu Muzyki Organowej i Kameralnej odbył się I koncert, zatytułowany „Viktor Czajanek in memoriam”.
Wprowadzenie do koncertu wygłosił Maciek Leśniak organizator koncertu (na co dzień organista w bielskiej katedrze), który skrócie przypomniał uczestnikom życiorysy- Viktora Czabanka oraz występujących w nim artystów: organisty Jerzego Kukli i mezzosopranistki Eliski Latawiec (czeska artystka mieszkająca w Polsce).
Przed wykonaniem każdego utworu, maestro Jerzy w wielkim skrócie, omawiał życiorysy kompozytorów, których wykonywał organowe utwory oraz utwory wykonane przez panią Eliskę Latawiec.
Pani Eliska Latawiec wykonała utwory: „Lied zum Hl. Nikolas” (Pieśń do św. Mikołaja), „Ave Maria” oraz „Zdrowaś Maryjo”, a maestro Jerzy Kukla wykonał utwory: „Orgelfantasie” -Viktora Czajanka, Fantazja i Fuga c-moll BWV 537 Johanna Sebastiana Bacha, Modlitwa i Toccata z Suity Gotyckiej Leona Boellmanna i – na zakończenie- „Zdrowaś Maryjo”- Viktora Czajanka.
Viktor Clariß Czajanek.(1876-1952 ).Wybitny Bielszczanin – choć urodzony poza Bielskiem.
Od roku 1903 aź do 1945 r. był organistą w kościele św. Mikołaja w Bielsku. Dyrygent i kierownik licznych chórów w Bielsku oraz w sąsiedniej Białej. Wykładowca muzyki. Duży dorobek kompozytorski. W czasie wojny wspierał prześladowanych Żydów i Polaków. Jako Niemiec zmuszony został w 1946 r. do opuszczenia Polski.
Jerzy Kukla urodził się w Bielsku-Białej; jest znanym organistą, dyrygentem i organizatorem życia muzycznego. Absolwent Akademii Muzycznej w Krakowie (w klasie organów prof. M. Semeniuk-Podrazy) i Katowicach (klasa dyrygentury prof. J. W. Hawela). W latach 1989-1990, po otrzymaniu stypendium Ministerstwa Kultury i Sztuki, odbył staż u prof. Ferdinanda Klindy w Wyższej Szkole Nauk Artystycznych w Bratysławie; ukończył również kursy mistrzowskie u prof. Michaela Schneidera i prof. Gastona Litaize. Jako organista występował w najważniejszych ośrodkach muzyki organowej w Polsce oraz za granicą (Austria, Czechy, Niemcy, Rosja, Słowacja, Szwajcaria, Ukraina, Włochy). Nagrał 4 płyty CD z polską muzyką organową. Prowadzi działalność naukową i publicystyczną w dziedzinie muzyki i budownictwa organowego oraz badania nad twórczością polskich kompozytorów. Otrzymał nagrodę specjalną Związku Kompozytorów Polskich. Od 1994 r. prowadzi działalność organomistrzostwą. Fascynują go kompozycje Feliksa Nowowiejskiego. Najczęściej koncertuje:w katedrze w Flomborku, poznańskiej farze,kościele Mariackim w Słupsku,kościele ewangelickim św. Mateusza w Łodzi i oliwskiej katedrze.
Konsultant muzyczny oraz wykonawca intonacji organów w Polsce, m. in. w Bazylice Ojców Jezuitów w Krakowie, Polskiej Filharmonii Bałtyckiej w Gdańsku, w katedrze w Oliwie oraz w Bazylice Ojców Paulinów na Jasnej Górze. Pomysłodawca Sandomierskich Recitali Organowych, Bystrzańskich Recitali Organowych, Olkuskich Dni Muzyki Organowej, Międzynarodowych Festiwali „Organy Bielska-Białej”, „Muzyki na Zamku Bielskim” oraz Międzynarodowych Festiwali Muzyki Organowej w Puławach. Artykuły o tematyce muzyki polskiej oraz problematyce budownictwa organowego, publikował w „Ruchu muzycznym” oraz w zeszytach naukowych polskich uczelni muzycznych.
Eliška Latawiec – jej przygoda muzyczna rozpoczęła się w wieku pięciu lat nauką gry na fortepianie. Gdy miała siedem lat, dołączyła flet a następnie skrzypce i gitarę. W wieku piętnastu lat zaczęła grać na organach. W wieku siedemnastu lat zaczęła studiować śpiew operowy u profesora Aleksandra Vovka w Czechach oraz w Praskim Konserwatoriu Muzycznym u profesorky Yvony Skvarovej. Jej umiejętności zostały dodatkowo wzbogacone przez profesorkę Henryka Januszewską w Katowicach w Polsce. Pierwszych pięć lat kariery spędziła jako solistka w teatrze muzycznym Karlin w Pradze. W tym czasie współpracowała z różnymi zespołami muzycznymi, takimi jak chór Gaudium Pragense, Praga Sinfonietta Orchestra i Consorsium Pragense Orchestra. Jej szeroki zakres muzycznej interpretacji, począwszy od muzyki barokowej aż po współczesną, jest wyjątkowo interesujący. W Kanadzie uczyła dzieci gry na fortepianie oraz śpiewu zgodnie z tradycyjną czeską szkołą. W sierpniu 2015 miała w Brytyjskiej Kolumbii trasę koncertową na której osiągnęła wielki sukces. Od września 2015 r., Eliška występowała w kryminalnej komedii A Trap for a Lonely Man w Teatrze Narodowym w Toronto. Od 2013 roku Eliška pracowała jako organistka i dyrygent chóru w kościele Saint Wentseslaw Churche w Toronto. Zorganizowała Czeską mszę Bożonarodzeniową autorstwa Jakuba Jana Ryby, do której udało się jej zaangażować muzyków z różnych środowisk i grup wiekowych, w tym amatorów z Czech, Słowacji i Polski. Eliška mówi o muzyce klasycznej: Muzyka klasyczna jest fantastycznie fascynująca a za razem jest nie do zniesienia. Łączy i ukrywa w sobie wszystką radość, bogactwo i rozpacz ludzkiego życia. Ci, którzy spędzają czas na muzyce, są bogaci na zawsze.
Piękny koncert! Dziękuję panie Jerzy i pani Elisko.
Organizatorem koncertu było Stowarzyszenie Harmonia Aetheria wraz z parafią katedralną w Bielsku-Białej.
Następny koncert odbędzie się również w bielskiej katedrze w dniu 3 sierpnia br., a z solowym recitalem organowym wystąpi Mariusz Wycisk.
Zapraszam.
Autor – Marian Szpak
